Yurtdışı Adli Tebligat
Tebligat; kanunda öngörülen esas ve usullere göre düzenlenen ve kişiyi ilgilendiren hukuki işlemlerin resmi olarak bildirilmesi işlemidir. Aynı zamanda tebligatın yapılması ile ilgiliye hukuki işlemin bildirildiği belgelendirilmiş olur.
Yurtdışında Yaşayan Yabancı Uyruklu Muhataba Tebligat
Tebligat Kanunu madde 25- 27 arasında yurt dışına nasıl tebligat yapılacağı düzenlenmiştir. Buna göre, yurtdışına yapılacak olan tebligat, o yerin yetkili makamları tarafından yapılır. Aynı zamanda tebliğ evrakının ve tebliğ mazbatalı kapalı zarfın gönderilecek olan ülkenin diline çevrilmesi gerekir.
Tebligatın gönderileceği ülke ile Türkiye arasında akdedilmiş bir sözleşme varsa ve bu sözleşmelerde farklı bir usul benimsenmemişse tercüme edilmiş olan evrak Dışişleri Bakanlığı aracılığı ile ülkedeki Türkiye temsilciliğine gönderilir. Temsilcilikte ülkenin kendi kanunları veya sözleşmeler uyarınca muhataba tebliğin yapılmasını sağlar. Evrakın muhataba tebliğ edilip edilmediği yine aynı şekilde tebliğ eden mahkemeye bildirir.
Bu sürecin işlemesinin güçlüğünden dolayı birçok ülkenin katılımı ile birlikte Lahey Sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme hükümlerinin uygulanabilmesi için tebligatın yapıldığı ülke ve muhatabın bulunduğu ülkenin sözleşmeye taraf olması gerekir. Aynı zamanda tebliğ edilecek olan evrakın hukuki ve ticari konulara ilişkin olması gerekir. Bu halde kamudan kaynaklı uyuşmazlıklar sözleşmenin kapsama alanına dahil değildir.
Yurtdışı Adli Tebligat
Yurtdışına Adli Tebligat Gönderilmesi
- Tebliğ talepnamesi: Bu evrakta talepname sayfası, tasdikname, tebliğ edilecek evrakın özeti ve muhatabın kimliği yer alır.
- Talepname Sayfası: Talep edenin kimliği, adresi, muhatap makamının kimliği, adresi ve gönderilen kişinin kimliği, adres bilgilerinin yer aldığı evraktır. Aynı zamanda talep eden makamın kimlik ve adres bilgileri de yer alır.
- Tebliğ şekli: Lahey Sözleşmesinin 5. maddesine göre belirlenmiş usullerden birisi seçilerek tebligat yapılabilir.
- Tebligatın yapılacağı ülkenin tebliğ usulüne göre yapılabilir.
- Tarafların kendi aralarında kararlaştırmış olduğu özel bir tebligat usulü varsa tebligat bu usule göre yapılır.
- Bu iki yol tercih edilmiyorsa muhataba teslim edilerek de tebliğ yapılabilir.
Tebligatta kullanılması gereken dil konusunda Lahey Sözleşmesinin 7. maddesinde düzenleme yapılmıştır. Buna göre evrakın hem Türkçe hem tebligatın gönderildiği ülkenin kabul ettiği dilde yazılmalıdır. Yani tebliğ edilecek olan evrak 2 nüsha olarak hazırlanır. Ancak Evrakın gönderildiği ülke; kendisine tebliğ edilecek olan evrakın yabancı dile tercüme edilmesini istiyorsa bu şart aranmaktadır.
Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşına Tebligat
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına tebligatın nasıl yapılacağına dair özel bir düzenleme yapılmıştır. Tebligat Kanunu madde 25/a’da düzenlenmiştir. Yabancı ülkede kendisine tebliğ yapılacak kimse Türk vatandaşı olduğu takdirde tebliğ o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu aracılığıyla yapılabilir. Adalet ve Dışişleri Bakanlıklarının aracılık etmesine gerek yoktur. İlgili evrakın muhataba bildirimini temsilcilik veyahut bunların görevlendireceği bir memur yapar.
Aynı zamanda tebligatın yapılacağı kişi Türk vatandaşı olduğu için tebliğ evrakı ve mazbatanın tercüme edilmesine gerek yoktur.
Tebligatın gönderileceği ülke ile Türkiye arasında adli yardımlaşma konusu ikili bir sözleşme bulunup bulunmadığına dikkat edilmelidir. Çünkü akdedilmiş olan sözleşme ile taraf devletler, kendi tebligat usullerini belirlemiş olabilirler.
Yurtdışında Bulunan Muhataba İlanen Tebligat Yapılabilir Mi?
İlanen tebligat adresi meçhul olan kişilere yapılan bir tebligat usulüdür. Yani adresine ulaşılamayan kimsenin adresi meçhul sayılır. Yurtdışında yaşayan kişilerinde adresine ulaşılamaması halinde ilanen tebligat yapılması mümkündür. Tebligat Kanunu madde 28’de usulü düzenlenmiştir. Buna göre yabancı memlekette oturan kişiye ilanen tebligat yapılacaksa, tebliğ evrakını çıkaran merci, tebliğ olunacak evrakı ve ilan suretlerini yabancı memlekette bulunan kişinin malum adresine iadeli taahhütlü mektupla gönderir. Aynı zamanda posta makbuzu da dosyaya eklenmelidir.
Yurtdışı Adli Tebligat
Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
