E-Ticaret Nedir | E-Ticaret Sözleşmeleri 2023
E-Ticaret Nedir?
Alışveriş ve kazanç esaslı ticari çalışmaların bütününün elektronik ortam üzerinden gerçekleştirilebilmesidir.
E TİCARET SİTELERİ VE KULLANIM KOŞULLARI
Kullanım koşulları, bütün elektronik ticaret sitelerinde bulunması gereken bir metindir ve bu kurallar; üyelik şartı arayan veya aramayan bütün internet sitelerinde, tek taraflı beyan ile kullanıcılara sunulmaktadır. Tek taraflı beyanla hüküm ve sonuç doğuran bu kurallar, kullanıcı tarafından onaylanmak zorunda değildir. Ancak internet sitesine giren her kullanıcı, üye olmasa dahi bu kurallarla bağlıdır. Kullanıcının siteyi kullanırken dikkat etmesi gerekenler, kullanım koşulları arasında mutlaka yer almalıdır.
Gerekli Metinler ve Sözleşmeler
Bir e-ticaret sitesinin sitesine olması gereken sözleşmeler ve sitenin önem vermesi gereken hukuki metinler esasen her siteye göre farklılık gösterse de genel olarak şu şekilde sayılabilir:
Mesafeli satış sözleşmesi
Ön bilgilendirme formu
Üyelik sözleşmesi
Gizlilik sözleşmesi
Tüketici cayma hakkı
Satıcıya ilişkin bilgiler
Esasen e-ticaret yapan kişiler için önemli olan hukuki meseleler; vergilendirme, tüketici ile satıcı arasındaki hukuki uyuşmazlıklar ve aşağıda ayrıntılarına değineceğimiz sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerin kesinlikle ihmal edilmemesi gerekiyor.
Bunlar aslında e-ticaret sahibi kişiye getirilmiş külfetler olarak görülse de doğru bir şekilde uygulandığında e-ticaret sahibi kişiyi koruyucu özelliklere sahip olur. Herhangi bir hukuki uyuşmazlık, bu sözleşmeleri doğru şekilde hazırlayıp sitesine yerleştirmiş olan ve ilgili onayların alan e-ticaret sahibi lehine sonuçlanır.
MESAFELİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ
Mesafeli satış sözleşmesi, alıcı ve satıcının karşı karşıya gelmediği, arada bir mesafenin bulunduğu alışveriş işlemlerinde uygulanan bir sözleşmedir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 48. Mesafeli Satış Sözleşmesi, bir elektronik ticaret sitesinde bulunması gereken en önemli hukuki metindir.
Mesafeli satış sözleşmesinde satıcının yerine getireceği taahhütlere, satılan ürün veya hizmetin ayrıntılarına, satış fiyatı (vergiler ve kargo dahil) ve cayma hakkına eksiksiz olarak yer verilmiş olmalıdır. Satıcı, her satış işlemi için özel olarak düzenlenmiş mesafeli satış sözleşmesini, alıcı tarafa onaylatır. Bu işlemlerle beraber alıcı ile satıcı arasındaki hukuki bağı kurulmuş olur. Yani, mesafeli satış sözleşmesi her işlemin özelliklerine göre ayrı ayrı düzenlenir, bu sözleşmeyle satış işleminin şartları belirlenir ve alıcı tarafından satış işleminin gerçekleşmesinden önce onaylanır. Sözleşmenin onaylanmış son hali, satıcı tarafından 3 yıl süreyle saklanmalıdır. Sözleşme sonucu doğacak uyuşmazlıkların çözüm yolları ve çözmeye yetkili merci sözleşme içerisinde belirtilmiş olmalıdır.
E-Ticaret Nedir | E-Ticaret Sözleşmeleri 2023
Ön Bilgilendirme Formu
Ön Bilgilendirme Formu, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin “Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü” başlığı altında 5. maddede düzenlenen bir metindir.
Mesafeli Satış Sözleşmesinin kabul edilmesinden ve satış işleminin tamamlanmasından önce alıcıya gösterilmesi gereken, satıcının detaylı iletişim bilgilerin, satışa konu mal ya da hizmetin temel niteliklerinin, her türlü dahil olmak üzere mal veya hizmetin Türk Lirası olarak satış fiyatının, teslim masraflarının, varsa vade taksit bilgilerinin, cayma hakkının şartlarının ve nasıl kullanılacağı gibi bazı temel bilgilerin yer aldığı belgedir.
Ön Bilgilendirme formunun en önemli işlevi alıcıya satıcı hakkında doğru, gerçek ve tam bir bilgi akışı sağlamaktır. Ön Bilgilendirme formu aracılığı ile alıcı satıcı ve gerçekleştireceği işlem ile ilgili tüm bilgileri işlemi gerçekleştirmeden öğrenir.
E-Ticaret Kullanıcı-Üyelik Sözleşmesi
İnternet sitelerinin konuları ve sunduğu hizmetler çeşitlilik gösterdiğinden üyelik sözleşmelerinin içeriği de bu doğrultuda değişiklik göstermektedir. Üyelik sözleşmelerinin olmazsa olmazı tarafların iletişim bilgileri eksiksiz bir şekilde doldurulmalarıdır. Sözleşmenin konusu, tarafların hak ve yükümlülükleri, üyelik sözleşmesinin ihlali durumunda uygulanacak yaptırımlar, gizlilik de sözleşmenin içeriğine dahil edilmelidir. Ek olarak üyelerin veya kullanıcıların herhangi bir hukuka aykırı durum yapmaları veya neden olmaları, e-ticaret şirketine zarar verecek eylemde bulunmaları veya kullandıkları e-ticaret sitesi kurallarına uymamaları durumunda, bundan dolayı sorumluluğu kesinlikle düzenlenmelidir.
E-Ticaret Gizlilik Sözleşmesi
Tüketiciler elektronik ticaret sitesinde mal ve hizmet alımında bulunurken birtakım kişisel bilgileri de paylaşmak durumunda kalırlar. Bu bilgiler, kişinin adı, soyadı, doğum tarihi olabileceği gibi kredi kartı numarası, telefon numarası, adres gibi bilgiler de olabilir. Anayasa ‘’Özel hayatın gizliliği ve korunması’’ maddesi çerçevesinde kişisel verilerin korunması için kanun koyucuyu önlem almakla yetkili kılmıştır.
Kanun koyucu, elektronik ticaret hizmeti sağlayıcılarına Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile elektronik ortamda toplanan kişisel verilerin gizliliğinin sağlanmasına ilişkin birtakım yükümlülükler getirmiştir. Buna göre satıcı, tüketiciden edinmiş olduğu kişisel verilerin gizliliğini ve güvenliğini sağlamak zorundadır ve bu verileri tüketicinin onayını almadan üçüncü kişilerle paylaşamaz. Satıcının sitesinde bulunduracağı bir gizlilik sözleşmesi ile tüketicinin paylaştığı kişisel verilerin hangi koşullarda, ne derece saklandığıyla ilgili bilgiyi vermesi gerekmektedir. Nisan 2016 itibariyle Kişisel Verilerin Korunması Hakkında Kanunun yürürlüğe girmesi ile e-ticarette gizlilik sözleşmesi daha da önem kazanmıştır.
E-Ticarette Satıcıya İlişkin Bilgiler
Satıcının iletişim bilgilerinin e-ticaret sitesinde bulunması bir zorunluluktur. Ayrıca belirtmemiz gerekir ki bu sadece e-ticarete özgü bir kural değildir. İnternet ortamına içerik üretip paylaşan kişiler hukuken içerik sağlayıcı olarak adlandırılır ve içerik sağlayıcı hukuken kendisine ilişkin bu iletişim bilgilerini sitede kullanıcıların kolaylıkla ulaşabileceği bir kısımda bulundurmalıdır. Aksi halde bunun ciddi yaptırımları olur. Ayrıca belirtmemiz gerekir ki e-ticaret sitesinde satıcıya ilişkin iletişim bilgilerinin yer alıyor olması çoğu zaman satıcı lehine bir durumdur. Bu bilgilere ulaşamayan kullanıcılar direkt olarak yargı yoluna başvurmayı tercih edebiliyor ve satıcı gereksiz hukuki süreç takibi yapmak zorunda kalabiliyor.
E-Ticarette Cayma Hakkı Nedir?
Tüketici, E-Ticaret sitesinden bir ürün ve hizmet satın aldıktan sonra 14 gün içerisinde bu sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Ve bu geri iade işlemini yaparken herhangi bir ücret ya da ceza yeme gibi bir durumu bulunmamaktadır. Ancak cayma hakkının da istisna durumları bulunmaktadır. Bu istisna içerisine son tüketim tarihi olan ürünler girebilir.
CAYMA HAKKI KULLANILAMAYACAK ÜRÜNLER
Niteliği itibarıyla; tek kullanımlık ürünler, kopyalanabilir yazılım ve programlar, hızlı bozulan veya son kullanım tarihi geçme ihtimali olan ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.
Aşağıdaki ürünlerin iade edilebilmesi, ürünün ambalajının açılmamış, bozulmamış ve ürünün kullanılmamış ve denenmemiş olması şartına bağlıdır.
– Her türlü Kozmetik Ürün
– İç Giyim Ürünleri
– Her Türlü Kişisel Bakım Ürünü
– Her türlü yazılım ve programlar
– DVD, VCD, CD ve kasetler
– Bilgisayar ve kırtasiye sarf malzemeleri (toner, kartuş, şerit v.b)
– Fiyatı finansal piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcı veya sağlayıcının kontrolünde olmayan mal veya hizmetlere ilişkin sözleşmeler.
– Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler.
– Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler.
– Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler.
– Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereği ayrıştırılması mümkün olmayan mallara ilişkin sözleşmeler.
– Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.
– Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler.
– Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve eğlence veya dinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler.
– Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayrimaddi mallara ilişkin sözleşmeler.
– Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler.
E-Ticaret Nedir | E-Ticaret Sözleşmeleri 2023
E-Ticaret Sitesi Sözleşmelerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Bu sözleşmelerin her birisi kendi içinde ayrı ayrı özellikler barındırdığı için tamamına burada değinmek mümkün olmaz. Ancak süre genel olarak bu anlattığımız şekilde işler.
Türkiye’de e-ticaret işi gittikçe tercih edilen bir alan olduğu için artık kendi kurallarını oluşturmaktadır. Yani kanuni düzenlemeler artık uygulamaya bakılarak düzenlenmeye başlamıştır. Sağlıklı bir e-ticaret sahibi olabilmek için hukuki zeminde hareket etmeye önem verilmelidir.
YETKİLİ MAHKEME
İşbu Sözleşmenin uygulanmasında, tüketici; şikâyet ve itirazları konusunda başvurularını, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından her yıl Aralık ayında belirlenen parasal sınırlar dâhilinde tüketicinin mal veya hizmeti satın aldığı veya ikametgâhının bulunduğu yerdeki tüketici sorunları hakem heyetine veya tüketici mahkemesine yapabilir.
