Evlilik Sözleşmesini Kimler Yapabilir?
Evlilik sözleşmesi, eşlerin ilerde boşanma ihtimaline karşılık malvarlıklarını nasıl paylaşacaklarına ilişkin sözleşme yapmalarına denir. Uygulamada evlilik sözleşmesi olarak geçer. Ancak Türk hukukunda bunun adı “mal rejimi sözleşmesidir.” Medeni Kanun’da mal rejimi sözleşmelerinin neler olduğu düzenlenmiştir. Eşler bu mal rejimlerinden birisini seçebilirler.
Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olan mal rejimi sözleşmeleri şunlardır:
- Mal Ayrılığı Rejimi: Bu rejim türünde eşler bir paylaşma yapmaz. Her eş, kendi malına sahip olmaya devam eder. Tasfiye söz konusu değildir.
- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi: Her eş, kendi malına sahip olmaya devam eder. Ancak kısmi bir tasfiye söz konusu olur. Eşler birbirlerinde olan mallarını geri alır. Ortak kullanımda olan yatırımlar, eşyalar paylaştırılır. Paylı malik olunan mallar üzerinde denkleştirme olur.
- Mal Ortaklığı Rejimi: Eşlerin bütün mallarda ortaklığı söz konusudur. Kişisel mallar da dahil olmak üzere bütün mal ve eşyalar üzerinde ortak bir paylaşım yapılır.
- Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi: Bu mal rejimi Türk Medeni Kanunu tarafından belirlenmiş olan yasal mal rejimi sözleşmesidir. Eşler herhangi bir mal rejimine tabi değillerse boşanmaları sırasında bu mal rejimine göre tasfiye gerçekleştirilir. Bu mal paylaşımında evlilik birliği içerisinde edinilmiş bütün mallar ortak olarak paylaştırılır. Ancak kişisel mallar paylaşmaya tabi değildir. Edinilmiş mallara katılma mal rejimi, 01.01.2002 tarihinden sonra yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten önceki evliliklerde mal ayrılığı rejimi esastı. Yani bu tarihten önce evlenmiş olan eşler, kanundaki mal rejimi sözleşmelerinden birisini seçmemişlerse yasal mal rejimi; mal ayrılığı rejimi idi. Edinilmiş mallara katılma rejimi kabul edildikten sonra eşler mal rejimi sözleşmesi yapmamışlarsa buna tabi olurlar. Yeni mal rejimi kabul edildikten sonra 01.01.2002 tarihinden önce evlenenlere seçim hakkı tanınmıştır. Buna göre 01.01.2003 tarihine kadar başka bir mal rejimi seçilmezse edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olunacaktır.
Evlilik sözleşmesi, evlenmeden önce yapılabileceği gibi evlendikten sonra da yapılabilir. Ancak sadece kanunda belirlenmiş olan mal rejimlerinden birisi seçilebilir. Aynı zamanda evlilik sözleşmesi yapılmak zorunda değildir. Eğer bir sözleşme yapılmamışsa yasal mal rejimine tabi olunur.
Evlilik sözleşmesine nafaka ile ilgili hükümler konulamaz. Aynı zamanda herhangi bir şarta bağlı olarak yapılamaz.
Evlilik Sözleşmesini Kimler Yapabilir?
TMK Madde 204- Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabilir.
Küçükler ile kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar.,
Kanuna göre ayırt etme gücü olanlar evlilik sözleşmesi yapabilir. Kişi, küçük veya kısıtlı ise yasal temsilcisinin rızasını almak zorundadır. Aksi halde sözleşme geçersiz olur. Tam ehliyetsiz olanlara evlenemeyeceği için mal rejimi sözleşmesi yapmaları da mümkün değildir.
Evlilik Sözleşmesi | Aile Hukuku Avukatı Florya
Evlilik Sözleşmesi Ne Zaman Yapılır?
Evlilik sözleşmesi, evlendikten sonra veya evlenemeden önce yapılabilir.
Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
TMK madde 205- Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır.
Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da
bildirebilirler.
Mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması
zorunludur.
Evlilik sözleşmesi evlenmeden önce yapılabileceği gibi evlendikten sonra da yapılabilir.
Evlenmeden önce evlilik sözleşmesi yapılması;
Evlendirme yönetmeliği Ek madde 1’de ve TMK madde 203’de düzenlenmiştir.
Evlendirme yönetmeliği Ek madde 1’e göre;
Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır. Evlenme başvurusu sırasında da taraflar hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak bildirebilirler. Mal rejimi sözleşmesinin gerektiğinde yasal temsilcilerce de imzalanması zorunludur. Evlendirme memurları, evlenecek olan kadın ve erkeği seçmiş oldukları mal rejimini beyana davet etmek zorunda değildir. Evlenecek olanların mal rejimine ilişkin seçimlerini bildirmemeleri evlendirme işleminin yapılmasına engel teşkil etmez. Evlendirme memurları evlenecek olan kişilerin yasal mal rejimi yerine seçimlik rejimlerden birini seçmiş olmaları halinde bu yöndeki seçimlerini kabul edebilirler. Evlendirme memurları, evlenecek kişilerin yasal mal rejimi ile ilgili yasadaki düzenlemelerden ya da seçimlik rejimlerden birini seçmelerine rağmen, seçimlik rejimde yasadaki düzenlemelerden farklı anlaşmaları kabul edemez. Evlenecek olan kişiler bu konularda ancak notere gidebilirler.
Evlenmeden önce yapılacak olan evlilik sözleşmesi yazılı olmak zorundadır. Taraflarca imzalanması gerekir. Hatta gerektiği hallerde yasal temsilcileri tarafında da imzalanmalıdır. Yapılan sözleşme nikah dairesine verilir.
Evlilik Sözleşmesi
Evlendikten sonra evlilik sözleşmesi yapılması;
TMK madde 205’e göre- Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır.
Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak bildirebilirler.
Mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması zorunludur.
Evlendikten sonra yapılacak olan evlilik sözleşmesi de yazılı olarak yapılmak ve taraflarca imzalanmak zorundadır. Yine gerektiği hallerde yasal temsilci tarafında da imzalanması gerekir. Evlilik sözleşmesi evlendikten sonra 2 şekilde yapılabilir. Noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılabilir. Evlilik sözleşmesini noter hazırlayabilir ve taraflar imzalar. Ya da taraflar kendisi hazırlar ve noter tarafından onaylanabilir. Bu iki tercihten birisi seçilebilir.
Evlilik Sözleşmesi Ölüm Halinde Geçerli Olur Mu?
Eşlerden birinin ölümü halinde de sözleşme geçerliliğini korur. Paylaşım sözleşmeye göre yapılır. Evlilik sözleşmesinde mirasa ilişkin hüküm içermez ancak eşlerden birinin ölümü halinde mal paylaşımının sonuçları doğar ve mirasa da etkisi olur.
Evlilik Sözleşmesinde Nafakaya İlişkin hükümler Konulabilir Mi?
Nafaka kamu düzenine ilişkindir. Nafaka, tarafların ekonomik durumuna göre azalabilir, artabilir veya kusura bağlı olarak kalkabilir. Bu nedenle nafakaya ilişkin evlilik sözleşmesine hüküm konulamaz. Konulsa bile kesin olarak hükümsüzdür.
Evlilik Sözleşmesi Yapıldıktan Sonra 2. Kez Değiştirilebilir Mi?
Değiştirilmesi mümkündür. Yeni bir mal rejimi sözleşmesi yapılabileceği gibi seçilmiş olan da değişiklikte yapılabilir. Aynı zamanda haklı nedenlerin varlığı halinde eşlerden birisi, hakimden sözleşme değişikliği yapmasını tek başına talep edebilir.
Evlilik Sözleşmesini Kimler Yapabilir?
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
