Tanıma ve Tenfiz Davası Açılabilmesinin Ön Koşulu Nedir?
Tanıma ve Tenfiz Davası Açılabilmesinin Ön Koşulu Nedir
Yabancı bir ülke mahkemelerinde boşanmış olan Türk vatandaşlarının Türkiye’de de bu karara ilişkin tanıma ve tenfiz davası açması gereklidir. Aksi halde bir mahkeme kararı olsa dahi boşanma kararı Türkiye’de geçerli olmayacaktır.
Bu davaların açılabilmesi için de kesinleşmiş mahkeme kararının olması şarttır. Yurtdışı mahkemelerince açılmış ve devam eden mahkeme sürecine ilişkin tanıma ve tenfiz işleminin yapılabilmesi mümkün değildir.
Boşanma Tanıma Ve Tenfizin Önemi
Yurtdışında boşanmış kişiler Türkiye’de tanıma ve tenfiz davası açmadıkları sürece Türkiye hukuku önünde evli olarak sayılmaya devam edecektir.
Bu durum da kişilerin pek çok konuda sorunlar yaşamasına neden olacaktır.
Tanıma ve tenfiz davası açılmadığı sürece karşılaşılabilecek problemlerden bazıları şunlardır:
Yeniden evlenememe,
Varsa çocuk velayetinin paylaşılamaması,
Türkiye’deki malların paylaşılamaması,
Nafaka, tazminat gibi ödemelerin yapılamaması.
Boşanma Tanım ve Tenfizi Davasında Görevli Mahkeme
Sulh mahkemelerinde görülmesi mümkün olmayan tanıma ve tenfiz davaları genel itibariyle Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülür.
Ancak boşanmalar gibi aile hukuku ile ilgilidir. Bundan dolayı boşanma kararı için ise açılacak tanıma ve tenfiz davası için yetkili mahkeme Aile Mahkameleridir.
Tanıma ve Tenfiz Davası Açılabilmesinin Ön Koşulu Nedir?
Boşanma Tanım ve Tenfiz Davaları İçin Gerekli Belgeler
Yurtdışında boşanmanın Türkiye’de tanınması tanıma ve tenfiz davası açmak şarttır.
Rusya ya da Azerbaycan’da boşanan kişilerin tanıma ve tenfiz davası açabilmesi için şu belgelere ihtiyaç vardır:
Boşanma kararının aslı,
Bu boşanmanın kesinleşmiş olduğuna dair şerh,
Bu belgelerin yeminli tercüman tarafından yapılmış ve notere onaylatılmış tercümesi,
Boşanma hangi ülkede gerçekleşmiş ise o ülke konsolosundan alınacak Apostil.
Boşanma Tanıma Tenfiz Davası Nedir?
Yabancı ülke mahkemeleri tarafından boşanmaya ilişkin verilen kararın Türkiye’de geçerliliğinin sağlanması için açılan davaya boşanmanın tanınması denir.
Yabancı ülke mahkemeleri tarafından boşanmaya ek olarak icra edilmesi gereken fer’i nitelikte (örneğin nafakaya ilişkin) kararların Türkiye’de geçerliliğinin sağlanması ve icra edilebilmesi için açılan davaya boşanmanın tenfizi denir.
Yani yabancı mahkeme kararı icrai nitelikte değilse, sadece değiştirdiği hukuki durumun Türkiye’de geçerliliği sağlanmak isteniyorsa tanıma davası açılırken icra edilmesi gereken kararlar da mevcutsa tenfiz davası açılır.
Boşanma tanıma tenfiz davaları oldukça önemli hukuki ayrıntılara sahiptir. Özellikle usul hukuku bakımından ayrı bir yere sahiptir. Sürecin sağlıklı bir şekilde sonuçlandırılması ve hak kaybı yaşamamak adına boşanma avukatı yardımı almakta yarar vardır.
Boşanma Tanıma Tenfiz Şartları
Tanıma tenfize ilişkin genel şartlar burada da geçerlidir. Bunların detaylı değerlendirmesini ‘tanıma tenfiz davası’ başlıklı yazımızda yaptık.
Burada boşanmanın tanıması ve boşanmanın tenfizi özelinde bir değerlendirme yapacak olursak;
Boşanma tanıma tenfiz davasında öncelikle bir yabancı mahkeme kararı olmalı, bu karar kesinleşmiş olmalıdır.
Yani Türk mahkeme kararlarının da o ülkede tanınıp tenfiz edilebiliyor olması gerekir.
Bunun haricinde kararın Türk münhasır yetkisini aşmayan bir konuda verilmiş olması gerekir ki boşanma ve fer’ileri konusunda çoğu zaman münhasır yetki aşılmaz.
Ayrıca karar Türk kamu düzenine aykırı olmamalıdır ve nihayetinde davacı ve davalının savunma hakkının ihlal edilmemiş olması gerekir.
Boşanmanın tanınması veya fer’ilerinin tenfizi konusunda ayrı ayrı değerlendirme yapmak gerekir. Çünkü boşanma kararları niteliği gereği içerisinde farklı bir çok konuda hüküm bulunabiliyor.
Tanıma ve Tenfiz Davası Açılabilmesinin Ön Koşulu Nedir?
Tanıma ve Tenfiz Davası İçin Gerekli Olan Belgeler Hangileridir?
Boşanma Kararlarının tanıma ve tenfizi için açılacak davalarda aşağıda yer alan belgeler gerekmektedir.
Yabancı mahkemece verilen kararın (boşanma kararı) aslı (ıslak imzalı, mühürlü)
Yabancı mahkemenin kararının kesinleşmiş olduğunu gösterir şerh veya belge (ıslak imzalı mühürlü)
Apostil Şerhi
Yabancı mahkemenin vermiş olduğu kararın Türkçe’ ye yeminli tercüman tarafından tercüme edilmesi ve bu tercümenin Noter veya Konsolosluktan onaylatılması
Pasaport ve nüfus cüzdanı fotokopisi
Vekaletname ( Vekaletnamede vesikalık fotoğraf olması gerektiği gibi vekaletname içerisinde “yurt dışında verilmiş boşanma kararına ilişkin tanıma ve tenfiz davası açmaya, açılan davayı kabule” yetkilerinin bulunması gerekmektedir.
Tanıma Tenfiz Avukatı Nedir ?
Öncelikle Türk Hukuk sisteminde, Tanıma Tenfiz avukatı şeklinde ayrı bir avukatlık bulunmadığı bilinmelidir. Bir avukat dilediği konuda dilediği dava türüne bakabilir. Ancak bir avukatın tüm dava türleri konusunda uzmanlaşması eşyanın tabiatı ve hayatın olağan akışı içerisinde mümkün değildir.
Dolayısıyla Tanıma Davası, Tenfiz Davası konusunda uzman avukatlardan yardım alabilirsiniz.
Büromuzun temel çalışma alanlarından bir tanesi de Tanıma ve Tenfiz davalarıdır.
Uluslararası Hukuk ile sıkı bir ilişki içerisinde bulunan bu dava türlerinde imzalanan uluslararası anlaşmaların İç hukukumuza dahil edilmesi aşamalarını takip eden büromuz tecrübe ve güncel birikimiyle müvekkillerine en kısa sürede, sağlıklı sonuçlar elde etmek konusunda hizmet vermektedir.
Tanıma ve Tenfiz Davası İçin Hangi Avukata Müracaat Etmeliyim?
Boşanma ve Aile Hukuku’na ilişkin verilmiş, Yabancı Mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi için açılacak davalar açısından konusunda uzman Boşanma Avukatının hukuki yardımından yararlanmanız büyük önem taşımaktadır.
Tanıma ve Tenfiz Davası Açılabilmesinin Ön Koşulu Nedir?
Apostil Nedir? ,Niçin gereklidir?
Apostil, bir ülkede resmi makamlarca düzenlenen resmi belgelerin, başka bir ülkede geçerli sayılması için yapılan onaylama işlemidir. Belgeyi düzenleyen ülke tarafından söz konusu Resmi evrak üzerine “Apostil Şerhi” verilmek suretiyle, başkaca bir onaya gerek kalmaksızın başka bir ülkede geçerli sayılması amaçlanmaktadır.
Dünyada birçok ülke bulunmakta ve bu ülkelerin gerek hukuk sistemi gerekse yönetim sistemleri farklılık göstermektedir. Bu nedenle tüm ülkelerde ortak bir mahkeme kararı formatı bulunmamaktadır.
Kaldı ki söz konusu mahkeme kararının içeriğinin teyit edilmesi uzun bir süreç alacaktır.
Bu itibarla; tanıma ya da tenfiz davası açısından, davaya konu edilen bir yabancı mahkeme kararının gerçekte bir mahkeme kararı olup olmadığı, hangi ülke ve hangi mahkemeden verildiği, hangi tarihte karar verildiği kim tarafından tasdik edildiği, evrak üzerinde mühür olup olmadığı hususlarının tespiti; kararı veren mahkemeye sormadan ve teyit ettirmeye gerek kalmadan apostil şerhi verilmek suretiyle sağlanabilmektedir.
Bu nedenle tanıma ve tenfiz davasında apostil şerhi zorunlu bir unsurdur.
BOŞANMA, TANIMA VE TENFİZ DAVASI
Tanıma tenfiz davası, davacının Türkiye’deki yerleşim yeri mahkemesinde, yerleşim yeri yoksa Türkiye’de sakin olduğu yer mahkemesinde açılır. Tanıma tenfiz davasında görevli mahkeme ise Aile mahkemeleridir.
Kanunumuza göre boşanma kararının mutlaka mahkeme tarafından verilmesi gerekir, mahkeme dışında diğer makamların verdiği boşanma kararının tanıma tenfizi istenemez.
Boşanma kararının kesinleştiğinin gösteren kesinleşme şerhi.
Kesinleşme her ülkenin kanunlarına göre değişkenlik gösterebilir. Kesinleşme şerhi, kararı veren mahkemeden talep edilebilir.
Boşanma kararının tercümesi. Tercüme işlemleri konsoloslukta bulunan tercümanlar aracılığıyla yapılabileceği gibi Türkiye’deki yeminli tercümanlar vasıtasıyla da yapılabilir.
Konsolosluktan apostil yaptırılması. Apostil “onay” anlamına gelir.
Bazı ülkelerde boşanma kararını yabancı mahkemelerde verdiği için, apostil kararın mahkeme tarafından verildiğine dair onay evrakıdır.
Nüfus cüzdanı veya pasaport fotokopisi gerekir.
Boşanma tanıma davasını ancak ve ancak yurtdışında boşanmış olan çiftlerden biri veya her ikisi açabilir.
Bu dava açılmadığı takdirde Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde hala evli gözükecekler ve sorunlarla karşılaşabileceklerdir.
Gerekli belgelerin hazırlanması sonucu boşanma davası dilekçesi ile yetkili Aile Mahkemesine başvuru yapılır.
Yurtdışında Gerçekleştirilen Boşanma Davasının Hüküm ve Sonuçlarının Türkiye’deki İcra Edilebilirlik Durumu
Kanun koyucu;
Amerika, İngiltere, İsviçre, Belçika, Avusturya, Kanada, Norveç, Avustralya,
Azerbaycan, Türkmenistan, Ukrayna, Rusya, İsveç, Slovakya, İtalya, İspanya,
Macaristan, Mısır, Çin, Gürcistan, Japonya, Yunanistan, Bulgaristan, Makedonya,
Ülkelerinde gerçekleşen boşanma davalarının kendi sınırları içerisinde yani Türkiye sınırları içerisinde Türk hukuk sistemi tarafından da kabul görülüp davanın sonuçlarının gerçekleşmesini sağlamak için bu ülkelerde yaşayıp da Türk vatandaşı olan bireyin her iki ülkede de eşit konumda olmasını sağlamak için oluşturduğu hukuki yola tanıma ve tenfiz davaları denir.
Açılacak tanıma-tenfiz davası bir avukat tarafından yürütülecekse; tanıma-tenfiz davasını takip etme ve yürütme yetkisini içeren “özel vekâletname” çıkarılması gerekmektedir. Bu vekâletnameler Türk Konsoloslukları tarafından düzenlendiği gibi yurt dışında vekâletname düzenlemeye yetkili olan diğer kurumlardan da çıkarılabilir.
Türk Konsoloslukları vekâletnameleri yalnızca Türk vatandaşları için değil, Mavi Kartlılar veya yabancı vatandaşlar için de düzenleyebilirler.
Türkçe bilmeyen kişiler için Konsoloslukta bir tercüman bulundurulmakta ve vekâletnamenin içeriği, ilgili kişiye tercüme edildikten sonra imzalatılmaktadır.
İlgili ülkenin diğer kurumlarından alınan vekâletnamelerde ise, bunların geçerlilik kazanabilmesi için yine Apostil şerhi alınması ve bunların yeminli tercümana tercüme ettirilerek konsolosluk onayı alınması gerekmektedir.
Makalede Yabancı Mahkeme Kararlarının Türkiye’de Tanınması konuları işlenmiştir.