Asliye Ticaret Mahkemesi Görevleri | İstanbul
Ticaret Hukuku Nedir?
Gerçek ve tüzel kişiler arasında oluşan ticari ilişkileri düzenleyen hukuk dalına ticaret hukuku denmektedir. Ticaret hukuku, ticaret ile ilgili tüm mevzuatı kapsamaktadır. Ticaret hukuku ile ilgili tüm hükümler, ticaret kanununda ayrıntılı hâle getirilmiştir.
Ticari Suç Nedir?
Ticaret kanununda belirtilen hususların aleyhinde gerçekleştirilen eylemler, ticari suç olarak kabul edilmektedir. Bu suçlar kanunda detaylı olarak belirtilmiştir.
Ticari faaliyetlerde gerçekleşen bir eylemin ticari suç olarak kabul edilmesi için, yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 562. Maddesi’nde bulunması gerekmektedir.
Ticaret Hukukunda Görevli Mahkeme
Asliye ticaret mahkemeleri, ticari hukuk kapsamında açılacak davalar için görevlendirilmiş mahkemelerdir. Hangi asliye ticaret mahkemesinin görevli olacağı ise hukuk muhakemeleri kanununda belirtilmiştir.
Genellikle, davalının davanın açıldığı tarihteki yerleşim yerinde bulunan asliye ticaret mahkemesi, ticari hukuk davalarına bakmakla yetkilidir. Bazı özel durumlu davalar için, bir başka yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesi de görevlendirilebilmektedir.
Asliye Ticaret Mahkemesi Nedir?
Asliye ticaret mahkemesi; dava konusunun değerine veya miktarına bakılmaksızın ticari davalara ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli özel bir mahkemedir (6102 sayılı Ticaret Kanunu m.5/1).
Türkiye’de genel görevli mahkemeler, asliye hukuk mahkemesi ve sulh hukuk mahkemesi olmak üzere ikiye ayrılır. Asliye hukuk mahkemesi her türlü davada asıl görevli mahkeme olup, sulh hukuk mahkemesi kanunun açıkça saydığı dava ve işlere bakmakla görevlidir. Bu iki mahkeme dışındaki tüm mahkemeler, belirli alandaki dava türlerine bakmak üzere kurulmuş özel mahkemeler olarak kabul edilmektedir. Asliye ticaret mahkemesi de 6102 sayılı Ticaret Kanunu m.5’te yapılan değişiklikle özel mahkeme statüsüne kavuşmuştur.
Asliye Ticaret Mahkemesi Görevleri Nelerdir?
Asliye ticaret mahkemesi her yargı bölgesinde yer almayabilir. Asliye ticaret mahkemeleri olmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri, Ticaret Mahkemesi sıfatı ile davalara bakmakla görevlidir.
Görev kuralları kamu düzeniyle ilişkilidir ve mahkemelerin ilgili kanuna dayalı olarak görevli olması dava şartıdır. Bu sebeple mahkeme davanın her aşamasında görevli olup olmadığını resen inceler.
Asliye ticaret mahkemesinin görevli olduğu davalar genellikle teknik bilgi isteyen, karmaşık davalardır. Dava türüne göre asliye ticaret mahkemeleri tek hakimli veya heyet halinde olabilmektedir.
Ticaret mahkemesi görev alanı şu iki başlık altında sayılır:
Türk Ticaret Kanunu ve diğer kanunlarda ticari dava olarak kabul edilen davalar.
Her iki tarafın tacir olduğu ve davanın her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili olduğu davalar.
Asliye Ticaret Mahkemeleri Hangi Davalara Bakar?
Kambiyo Senetleri İle İlgili Davalar.
Ticari İşletmelerin Devralınması, Birleştirilmesi veya Tür Değiştirmesi İle İlgili Davalar.
Taraflardan birinin ticari işletme veya sigorta olduğu tazminat davaları.
Rekabet yasağına ilişkin davalar.
İflas davası.
Ticari nitelikte ipoteğin fekki ve ihalenin feshi davası.
Asliye Ticaret Mahkemesi Kararına Karşı İstinaf Yoluna Başvuru
Asliye ticaret mahkemelerinin vermiş olduğu kararlar için de istinaf yolu açık bulunmaktadır. İstinafa gidilebilecek kararlar, nihai kararlar ile ihtiyati haciz ve tedbir kararları olarak sınırlandırılmıştır. Bu nedenle de verilmiş olan ara kararlar için istinaf yolu bulunmamaktadır. Ayrıca, istinafa gidebilmek için davanın belirli bir değerden daha fazla olması gerekmektedir, bu değer her yıl belirlenerek yayınlanmaktadır.
Asliye ticaret mahkemesinin kararını istinafa götürmek için, bir dilekçe ile bölge adliye mahkemesine başvurmak gerekmektedir. Dilekçede, istinafa götürme nedenlerinin tümü açık olarak belirtilmelidir.
Bölge adliye mahkemesi, başvuruyu haklı bulursa;
Asliye ticaret mahkemesi kararının kaldırılarak davanın mahkemeye geri gönderilmesi
Asliye ticaret mahkemesi kararının kaldırılarak davanın tamamen ya da kısmen kabul edilmesi
Asliye ticaret mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddedilmesi şeklinde üç çeşit karar verebilmektedir.
Burada önemli olan husus, asliye ticaret mahkemesinin ilamının taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içinde, istinaf başvurusu yapma zorunluluğudur.
Asliye Ticaret Mahkemeleri İle Asliye Hukuk Mahkemeleri Arasındaki İlişki
Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesine göre; Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır. Asliye ticaret Mahkemeleri, özel mahkemelerdir.
Asliye Ticaret Mahkemesi Görevleri | İstanbul
