Banka Teminat Mektupları | Ankara 2023
Teminat Mektubu Nedir?
Teminat mektubu, bir işin gerçekleştirilmesi, bir malın teslim edilmesi ya da bir borcun ödenmesi gibi noktalarda bankanın müşterisine garantörlük ederek muhatap kişi ya da kurumlara sunduğu değerli bir evraktır. Banka, müşteri talebine göre yurt içi ya da yurt dışı muhataplara mektup sunabilmektedir.
Teminat Mektubu Kullanmanın Avantajları Nelerdir?
Teminat mektubunu tercih etmenin avantajları şu şekildedir:
Teminat Mektubu taraflar arasındaki ticari ilişkiyi banka güvencesi altına alır.
Saygın ve güvenilir bir bankanın firmanız üzerindeki kredibilitesini gösterdiği için prestij kazandırır.
Sermaye bağlamadan iş yapmanıza olanak sağladığı için maliyet avantajı sağlar.
Muhatap firma işin tamamlanmaması halinde taahhüdün bedelini bankadan alma garantisine sahip olur.
Banka müşterileri dijital bankacılık deneyimini teminat mektubu taleplerinde de sürdürür. Bankada kullanılabilir uygun teminat mektubu limitiniz varsa taleplerinizi internet şubesinden yapabilirsiniz.
Kağıtsız bankacılık deneyimini yaşarsınız, işlemleriniz doğa dostu olarak gerçekleşir.
Teminat Mektubu Çeşitleri Nelerdir?
Teminat mektubu çeşitleri kendi arasında sınıfsal farklılıklara sahip olmak kaydı ile şu şekilde sıralanabilir;
Geçici Teminat Mektubu: Geçici teminat mektubu, genelde kamu kurum ve kuruluşlarının açtığı ihalelere katılım sağlamak amacıyla kullanılan bir mektup türüdür. İhaleyi alamayan taraf, söz konusu mektubu bankaya iade edebilir. İşi alan firma ise geçici teminat mektubu yerine kesin teminat mektubu başvurusunda bulunacaktır.
Kesin Teminat Mektubu: Tıpkı geçici mektuplar gibi genelde kamu ihalelerinde kullanılmaktadır. İşi alan taraf, herhangi bir sorunda kurumun mağdur olmaması adına kesin teminat mektubu beyan etmek durumundadır.
Süreli Teminat Mektubu: Bu tür mektupların belirli bir süresi vardır. Örneğin; 1 yıl gibi. Bu süre dolmadan uzatım yapılmazsa vadesi geldiğinde otomatik olarak iptal edilir.
Süresi Teminat Mektubu: Bu mektuplarda herhangi bir süre olmayıp mektubun iadesi ya da tazmini durumunda iptali söz konusudur.
Avans Teminat Mektubu: Daha çok inşaat taahhüt firmaları tarafından kullanılmaktadır. Yapılan işin belirli bir aşamasında alınacak avansın garanti altına alınmasını sağlayan bir mektup türüdür.
KDV İade Mektubu: İhracatçı firmalar gibi KDV iade hakkı olan firmaların kullandığı bir mektup türüdür.
Gümrük Mektubu: İhracatçı firmaların gümrük işlemlerinde ortaya çıkabilecek pürüzler için gümrük müdürlüğü tarafından talep edilen bir teminat mektubudur.
Referans Mektubu: Devlet kurumları ya da resmi kuruluşlar, herhangi bir işe başvuruda bulunanlardan referans mektubu talep edebilir. Referans mektubu, bankaya herhangi bir yükümlülük getirmez. Yalnızca müşterinin bir bankadan teminat mektubu alabileceğine işaret eder. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeni yapılan inşaat projelerinde talep edildiği görülmektedir.
Banka Teminat Mektuplarının Tanımı
Banka teminat mektupları bir borç ilişkisi içinde taraflardan birinin ediminin garanti edilmesi ile edimini gereği gibi ifa edememesi halinde karşı tarafın zararının karşılanacağı teminatının banka tarafından verildiği bir sözleşmedir.
Banka Teminat Mektuplarının Tarafları
Banka teminat mektuplarının tarafları temel bir borç ilişkisinin tarafları olan alacaklı ve borçlu ile borçlunun başvurduğu bankadır. Banka teminat mektubunda temel ilişkinin borçlusu lehtar, alacaklısı muhatap ve banka garanti veren isimlerini alır.
Lehtar
Lehtar; banka teminat mektubu ilişkisinde lehine teminat mektubu verilen kişidir. Lehtar banka ile ilişkisi bakımından müşteri, muhatap ile ilişkisi bakımından borçlu konumundadır. Lehtar gerçek veya tüzel kişi olabilir. Banka teminat mektuplarında birden fazla lehtar söz konusu olabilir.
Muhatap
Muhatap; banka tarafından düzenlenen teminat mektubunun verildiği kişidir. Muhatap hem temel borç ilişkisinin hem de banka teminat mektubu ilişkisinin tarafıdır. Temel borç ilişkisi bakımından alacaklı, banka ile olan ilişkisi bakımından muhatap konumundadır. Banka teminat mektubu ilişkisinde garanti alan olarak da adlandırılır. Muhatap gerçek veya tüzel kişi olabilir
Garanti Veren
Garanti veren; lehtarın talebi üzerine teminat mektubunu düzenleyen ve muhatabın temel ilişkide uğrayabileceği zararı gidermeyi garanti eden taraftır. Garanti veren muhatapla olan ilişkisi bakımından borçlu konumundadır. Uygulamada teminat mektupları genel olarak bankalar tarafından veriliyor olsa da banka dışındaki gerçek veya tüzel kişilerin teminat mektubu verebilmesinin yasal bir engeli yoktur.
Banka Teminat Mektubu İlişkisinin Sona Ermesi
Banka teminat mektubu ilişkisi birçok nedenden dolayı sona erebilir. Bu sona erme sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
Teminat mektubu sözleşmesinden doğan borcun ifası
Teminat mektubunun iade edilmesi
Borcun yenilenmesi
Muhatabın bankayı ibra etmesi
Vadeli teminat mektuplarında vadenin dolması
Öngörülen riskin kesinlikle gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması
Teminat Mektuplarında Haciz
Teminat mektuplarında haciz işlemleri söz konusu değildir. Çünkü teminat mektupları, kıymetli evraklar arasında sayılmamaktadır.
Teminat Mektuplarında Devir İşlemleri
Teminat mektuplarında temlik işlemleri, muhatabın değişmesi ile gerçekleşmektedir. Söz konusu işin gerçekleştiği süreçte muhatap böyle bir devir işlemi için yetki sahibi değildir. Bu değişikliğin yürürlükte olması için anlaşmanın başında taraflar tarafından devredilebilir ibaresinin verilmesi gerekmektedir. Fakat bu ibare daha sonrada da verilebilir.
Banka Teminat Mektuplarında Zamanaşımı
Banka teminat mektuplarında zamanaşımı bakımından Türk Borçlar Kanunu m.146 uygulanır. Dolayısıyla banka teminat mektuplarında zamanaşımı süresi 10 yıldır.
