Belediye Encümen Kararlarına Karşı İtiraz Ve İptal Davası
Belediye Encümen Kararlarına Karşı İtiraz Ve İptal Davası
Belediyeler, nüfusu 5.000 ve üzeri olan yerleşim yerlerinde kurulmakta olan bir Türk idari teşkilatıdır. İl ve ilçe merkezlerinde belediye tüzel kişiliğinin kurulması mecburidir. Belediye encümeninin görevleri Belediye Kanunu’nun 34. maddesinde neler olduğu sayılmıştır.
Belediye encümeninin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Stratejik plân ve yıllık çalışma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip belediye meclisine görüş bildirmek.
b) Yıllık çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma kararlarını almak ve uygulamak.
c) Öngörülmeyen giderler ödeneğinin harcama yerlerini belirlemek.
d) Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.
e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek.
f) Vergi, resim ve harçlar dışında kalan dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarının anlaşma ile tasfiyesine karar vermek.
g) Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek.
h) Umuma açık yerlerin açılış ve kapanış saatlerini belirlemek.
i) Diğer kanunlarda belediye encümenine verilen görevleri yerine getirmek.
Görüldüğü üzere belediye meclisine görüş bildirme yetkisine sahip olan hiyerarşi düzeninde belediye yönetiminden sonra gelen en yetkili ikinci organdır. Belediye encümeninin vermiş olduğu kararlar, kesin ve yürütülebilir idari işlemlerdir. Bu nedenle kararın verilmiş olduğu ilgili bakımından hukuki sonuç doğurur.
Belediye encümeni, belediye kamu tüzelkişiliğinin altında kararlar verdiği için vermiş olduğu kararlar idari işlem niteliğindedir. Bu nedenle yargısal denetime tabi tutulur. Bu nedenle belediye encümeninin vermiş olduğu kararlara itiraz edilmesi ve yargı yoluna gidilmesi mümkündür.
Belediye Encümeni Kararlarına Karşı İtiraz
İdari makam tarafından verilen, kamu hizmetinin yürütülmesi amacıyla ve kamu gücü kullanılarak tek yanlı iradeyle yapılan işlemler idari işlemlerdir. Belediye encümeni kararları da bu nitelikte olduğu için idari işlem sayılır.
İdari Usul Kanunu madde 11 gereği,
“İlgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılması üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebilir.
Bu başvurma, işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durdurur.”
Görüldüğü üzere, belediye encümeni kararlarına karşı dava yoluna gitmeden önce verilen kararın kaldırılması için itiraz yolu kullanılabilir. Ancak itiraz yolunu kullanmak zorunluluk değildir. İdari işleme karşı bu itiraz bir üst makamdan istenmelidir. Eğer bir üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan kararın kaldırılması istenebilir. Encümenin vermiş olduğu karara itiraz edildiği zaman iptal davası açmak için olan sürede duracaktır. Böylece dava açma süresinde bir hak kaybı yaşanmaz. İdari işlemin itirazı için başvurulmasının ardından 30 gün içerisinde idare tarafından cevap verilmiş olması gerekir. İdare 30 gün içerisinde cevap vermezse itiraz reddedilmiş sayılır. Ve bu 30 günlük sürenin dolmasıyla birlikte iptal davası açılabilir.
Belediye Encümen Kararlarına Karşı İtiraz Ve İptal Davası
Belediye Encümeni Kararlarına Karşı İptal Davası
İdari işlemlerin yetki, şekil, sebep, konu , maksat yönünden hukuka aykırılığı ileri sürülmek suretiyle ilgili işlemin iptali için dava açılabilir.
İptal davasının açılmasıyla birlikte mahkeme dosya üzerinden ilk incelemeyi yapar. Aynı zamanda hakim tarafların sunmuş olduğu dilekçelerle sınırlı olmadan inceleme yapabilir. Yapılan inceleme sonucunda verilen kararın hukuka aykırı olduğuna karar verirse verişmiş olan kararın iptal eder. Ancak encümen tarafından verilmiş olan kararda bir hukuka aykırılık tespit edilmezse mahkeme, iptal davasının reddine karar verir. Mahkemenin vermiş olduğu iptal davasının reddi kararına karşı kanun yoluna başvurulabilir.
Belediye encümeni kararlarına karşı kararın tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde idari yargıda iptal davası açılabilir.
Belediye encümeni kararına karşı iptal davası açılması kararın icrasını kendiliğinden durdurmaz. Verilen kararın icra edilmemesi için iptal davasının yürütmeyi durdurma talepli açılması gerekir. Ancak yürütmenin durdurulması talebi için oluşması gereken şartlar vardır.
- idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması
- idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması
Bu iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekir. Bu halde yürütmenin durdurulması talep edilebilir. Böylece dava sonuna kadar kararın icra edilmesi durdurulabilir.
Belediye encümeni kararlarına karşı kararın verildiği belediye encümeninin bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi genel yetkilidir. Ancak bazı durumlarda kanunda özel yetki halleri belirtilmişse dava oradaki İdare Mahkemesinde açılır. Örneğin belediye encümeni tarafından taşınmaza ilişkin verilmiş bir karar verilmiş olması halinde yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesidir.
Belediye Encümen Kararlarına Karşı İtiraz Ve İptal Davası
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.