Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçu
İhale kararının kesinleşmesinden sonra ihaleyi kazanmış olan kişinin idareyle sözleşme imzalandıktan sonra edimin ifası hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesi halinde edimin ifasına fesat karıştırma suçu oluşur.
Kamu ihale sürecinde, ihaleye ilişkin sözleşmenin imzalanması sürecinden önceki uyuşmazlıklar idari yargının görev alanına girerken sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte çıkan uyuşmazlıklar adli yargının görev alanındadır.
İhale süreci;
- ihaleye hazırlık aşması,
- ihalenin yapılması
- sözleşmenin yapılması ve uygulanması
olarak 3 aşamadan oluşur. İhale sürecinin tamamlanmasıyla birlikte ihale süreci sona erer ve edimin ifası adına süreç başlar. Edimin ifası aşamasında edimin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemesi halinde sözleşme eksik veya hiç ifa edilmemiş olacaktır. Dolayısıyla edimin ifasına fesat karıştırma suçu oluşur.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunun Unsurları
Sayılacak olan durumların yüklenici veya kamu görevlisi (komisyon) tarafından hileli olarak yapılması halinde edimin ifasına fesat karıştırma suçu oluşur.
- İhaleyi kazanan kişi (yüklenici), ihale şartnamesine ve sözleşmesine uygun bir şekilde hareket etmek zorundadır. Yüklenici malı idareye teslim ettikten sonra idare teslim aldığı malı inceler. Malın ihale şartnamesinde ve sözleşmede yer alan nitelik ve özelliklere haiz olup olmadığını inceler. İşte yüklenicinin sözleşmesinde belirtilen maldan başka bir malı idareye teslim etmesi veya idare tarafından sözleşmeye aykırı o malın kabul edilmesi halinde suç oluşur.
- İhale kararında veya sözleşmesinde teslim edilmesi gereken malın miktarı belirtilir. Bu miktara uygun olarak mal teslimi yapılmalıdır. Eksik teslim yapılması halinde suç işlenmiş olur. Eksik teslimi yapılan maldan haksız menfaat elde etmek için kabul eden kamu görevlileri de aynı suçu işler. Aynı zamanda kamu görevlileri açısından rüşvet suçu da oluşacaktır.
- İhale kararında veya sözleşmede malın ne kadar sürede teslim edileceği belirlenmektedir. Süresi içerisinde teslim edilmemesine rağmen, süresinde ifa edilmiş gibi kabul edilmesi halinde suç oluşur. Edimi süresi içerisinde ifa edilip edilmediğini kontrol ederek kabul eden kişi, komisyon görevlileri yani kamu görevlisidir. Dolayısıyla bu hali sadece kamu görevlisi işleyebilir. Yüklenicinin edimi geç ifa etmesi halinde ise kendisine cezai bir yaptırım doğmaz. Ancak idarenin tazminat hakkı gündeme gelebilir.
- Yapım ihalelerinde eser veya kullanılan malzeme şartname/sözleşmede yer alan şartlara, miktara veya niteliklere uygun olarak yapılması gerekir. Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, köprü, metro, tünel, liman, havalimanı, enerji santrali gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, yıkma, güçlendirme, montaj gibi işlere “yapım işleri” denir. İdare bu yapım işlerinin yapılması için bir ihale açar. İhaleyi kazanan şirket veya kişi ile eser sözleşmesi yapar. Bu sözleşmenin konusu; hizmet alım veya mal satın alınması değildir. Bu sözleşmede bir işin yapılması söz konusudur. Yüklenici yani ihaleyi kazanan kişi sözleşme ve şartnameye uygun olarak işi yapmalıdır. Buna uygun malzemeler kullanmalıdır. Eserin teslim edilmesi durumunda komisyon görevlileri eseri inceler. Sözleşmeye ve şartnameye uygun olmadığı halde kamu görevlisi, eseri kabul ederse edimin ifasına fesat karıştırma suçunu işlemiş olur.
- İdare hizmet alımı için de ihale açabilir. Taşıma, haberleşme, temizlik, güvenlik, mesleki eğitim, taşınır taşınmaz mal ve hakların kiralanması gibi benzeri durumlar kamu ihalelerinde hizmet olarak tanımlanır. Hizmet niteliğinde olan bu edimin ihale kararında ve sözleşmede belirtilen nitelikle ve özelliklere uygun olması gerekir. Yüklenicinin hizmeti ifa etmesi halinde komisyon edimi kontrol ederek kabul ederek. Eğer komisyon hizmeti, sözleşmeye aykırı olduğunu bildiği halde kabul ederse edimin ifasına fesat karıştırma suçu işlenmiş olur.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunun Cezası
Edimin ifasına fesat karıştırma suçunun cezası, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasıdır.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunda Görevli Mahkeme
Edimin ifasına fesat karıştırma suçunun yargılaması Asliye Ceza Mahkemesi tarafından yapılır.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçu
Stajyer Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
