İzinsiz Ses veya Görüntü Kaydı Alma 2023
İzinsiz Ses veya Görüntü Kaydı Alma 2023
Özel Hayat Nedir?
Ses ve konuşmaların izinsiz kayıt edilmesinin suç olarak değerlendirilebilmesi için bir takım kavramların özellikle özel hayat ve özel hayatın gizliliği tanımlarına değinmekte fayda var . TCK m.134’ün değerlendirildiğinde Özel hayat Kişinin başka suretle başkaları tarafından tarafından görülmesi bilinmesi mümkün olmayan kişiye ve izin verdikleri kişiler haricindekileri bilmesi mümkün olmayan kişiye özgü alana özel hayat denilmektedir. Özel Hayata girmeyen alanlardaki bilgilerin kaydedilmesi yahut paylaşılması suç değildir.
Özel hayatın gizliği
Hukuk sistemi, özel hayatın gizliğini ihlal etme eylemini suç saymıştır. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun koruduğu hukuki değer, özel hayatın ve aile yaşamının mahremiyetinin korunmasıdır. Bu suçla, gizli yaşam alanına girerek veya başka suretle başkaları tarafından görülmesi istenmeyen bir özel yaşam olayının saptanması ve kaydedilmesi cezalandırılmaktadır.
Bu suçun faili herkes olabilir. Suçun tüzel kişiler tarafından işlenmesi halinde; tüzel kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur. Bu suçun mağduru da herkes olabilir. Görevleri ya da uğraş alanları gereği kamuya mal olmuş kişiler çoğunlukla bu suçun mağduru olmaktadır.
İzinsiz Ses Kaydı Delil Olarak Kullanılabilir mi?
Ceza Muhakemesi Kanununa göre hukuka aykırı olarak elde edilen deliller kullanılamaz.
CMK 217. Maddesinde; “Yüklenen suç, hukuka uygun bir şekilde elde edilmiş her türlü delille ispat edilebilir.” Denilmektedir.
Ancak bu durumun Telefon görüşme ve ses kayıtları için Yargıtay içtihatlarına da yansıyan istisnaları oluşmuştur.
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 21.05.2013 tarihli ve 2012/1270 esas, 2013/248 sayılı kararında da vurgulandığı üzere; kişinin kendisine karşı işlenmekte olan bir suçla ilgili olarak bir daha kanıt elde etme olanağının bulunmadığı ve yetkili makamlara başvurma imkanının olmadığı ani gelişen durumlar dışında, karşı tarafın konuşmalarını gizlice kaydetmesi hukuka uygun kabul edilemez.
İzinsiz Ses veya Görüntü Kaydı Alma 2023
Aleni Konuşma Terimi Neyi İfade Eder?
Konuşmayı gerçekleştiren kişilerin konuşmayı diğer kişilerden saklama durumuna aleni konuşma denmektedir. Türk Ceza Kanunun 133. maddesi konuşmanın aleni olmayan konuşma olması için yerin bir önemi olmadığını ifade etmektedir. Örneğin halka açık bir yer olan bir alanda iki kişinin yapmış olduğu konuşma özel bir gayretle başkaları tarafından duyulması durumunda aleni konuşmadan bahsedilebilir.
KİŞİLER ARASINDAKİ KONUŞMALARIN DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASI
TCK MADDE 133
(1) Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları, taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın bir aletle dinleyen veya bunları bir ses alma cihazı ile kaydeden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Katıldığı aleni olmayan bir söyleşiyi, diğer konuşanların rızası olmadan ses alma cihazı ile kayda alan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) (Değişik: 2/7/2012-6352/80 md.) Kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve dörtbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. İfşa edilen bu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunur.
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Ve Cezası
Türk Hukukunda kişilerin özel hayatlarının gizliliğinin korunmasını isteme hakları bulunmaktadır. Bir başkasının özel hayatının gizliliğin ihlal eden kişi suç işlemiş sayılır. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası içerir. Cezanın boyutu; özel hayatın kayıt altına alınıp alınmadığı, basın ve yayın yoluyla ifşa edilip edilmediği gibi unsurlara göre saptanır.
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun var oluş amacı kişinin özel hayatının gizliliği ve korunmasıdır. Bir diğer deyişle bu suç ile korunan hukuki değer özel hayata saygı hakkıdır. Türk Ceza Kanunu’nda yer alan bu suçun konusunu özel hayat olayları oluşturur. Bir olayın özel hayat kapsamına girmesi için ilgili kişinin bu olayı gizli tutma iradesi sergilemesi, olayın istisnai kişiler dışında bilinebilir olmaması ve bu olayın gizli tutulmasında kişinin objektif bir yararının bulunması gerekir.
İzinsiz Ses veya Görüntü Kaydı Alma Davası
Teknolojinin ilerlemesine paralel olarak, cep telefonları kullanılarak bile çok kolay bir şekilde ses ve görüntü kaydı yapılabilir hale gelmiştir. Birçok kişi, gerektiğinde delil olarak kullanabilmek için, izinsiz ses veya görüntü kaydı yapmaktadır. Bu kayıtlar, bir gereklilik sonucunda ya da hukuki olarak elde edilmediği için, mahkemeler tarafından delil kabul etmez ve suç teşkil eder. Bu nedenle de, çok sayıda izinsiz ses veya görüntü kaydı alma davası açılmaktadır.
İstisnalar Nelerdir?
Delil elde etmek üzere ses, görüntü veya video kaydı alan kişinin kendisi veya yakınları cinsel taciz, cinsel saldırı, hakaret, tehdit, iftira veya şantaj gibi insan onurunu zedeleyen bir suça maruz kalmışsa haksız saldırıyı önlemek amacıyla kayıt yapıyor olmalıdır. Kişinin kendisine veya yakınlarına karşı gerçekleşen bu haksız saldırı ani gelişen bir olay şeklinde meydana gelmelidir. Sırf mahkemede kullanılmak üzere delil oluşturmak amacıyla sistematik bir şekilde yapılan kayıt hukuka uygun kabul edilmez.
Haksız saldırıya maruz kalan kişinin olay cereyan ederken kolluk güçlerine başvurma, yardım isteme imkanına sahip olmaması gerekir. Eğer kişi kolluk güçlerine başvurabilecek durumdaysa yapılan kayıt hukuka aykırılık teşkil eder.
Eğer kişi o anda kayıt altına almazsa bir daha o delile ulaşamayacağı bir durumdaysa, alınan kayıt hukuka uygun kabul edilebilir.
Eşlerin özel hayatını çok fazla ihlal etmeyen, kayda alınması büyük bir zarara sebebiyet vermeyecek olan ses, görüntü veya video kayıtları boşanma davalarında istisnai olarak delil olarak değerlendirilebilir.
Telefon Görüşmesi Ses Kaydı Suç Mudur?
Akıllı telefon kullanımının yaygınlaşması sonucunda telefon görüşmelerini kayıt altına alabilen programların kullanımı da yaygınlaşmıştır. Birçok kişi iş yoğunluğu esnasında çeşitli bilgileri tekrar dinlemek için telefon görüşmelerini kayıt altına alıyor.
Ancak bu kayıtların başka kişilerin eline geçmesi, sosyal medya yoluyla yayılması gibi durumlarda bunu yapan kişiler hapis cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor.
İzinsiz Ses veya Görüntü Kaydı Alma Suçlarında Zamanaşımı Süresi Nedir?
Ceza kanununda, izinsiz ses veya görüntü kaydı alma suçu için, sekiz yıllık bir zamanaşımı süresi belirlenmiştir. Bu sürenin sonunda yapılacak tüm şikayetler, mahkeme tarafından reddedilir.
Soruşturma, Kovuşturma ve Görevli Mahkeme
Ses veya görüntülerin kayda alınması suçu nedeniyle yapılan yargılamalar asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.
Soruşturma aşamasında ön ödeme kurumunun uygulanması veya kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.
Kovuşturma aşamasında basit yargılama usulü uygulanarak yargılama yapılabilir.