Taşınmaz Rehni Balıkesir
Rehin hakkı; Alacaklının, alacağını elde edememesi halinde, rehin gösterilen şeyin paraya çevrilmesi yoluyla alacağına kavuşmasını sağlayan bir haktır. Yani rehin hakkının sahibi, mülkiyet hakkından doğan tasarruf yetkisini, alacaklıya tahsis etmiştir. Rehin hakkının kurulabilmesi için ilk şart geçerli bir alacak hakkının olması gerektiğidir.
Rehin hakları 2’ye ayrılmaktadır:
- Taşınır Rehni
- Taşınmaz Rehni
Taşınmaz Rehni Türleri
- İpotek,
- İpotekli borç senedi,
- irat senedi
İrat senedi; rehne konu taşınmaz bedeli ile sınırlıdır. İrad senedinde taşınmazın malikinin değişmesi rehin hakkını sonlandırmaz. Taşınmaza yeni malik olan kişi, irad sendindeki yazılı borçtan sorumlu olur.
İpotekli borç senedinde ise taşınmaz borcun tamamını karşılamazsa borçlu, borçlu kalmaya devam eder.
Taşınmaz rehni yalnızca tapulu taşınmazlar üzerinde kurulabilir. Borçlunun borcunu ifa etmemesi halinde alacaklıya rehin konusu şeyi icra yolu ile sattırıp satış bedeli üzerinden öncelikle alacağını tahsil etme imkanı veren haktır.
Taşınmaz rehni sadece alacağın teminat altına alınması için kullanılmaz. Aynı zamanda taşınmazın ticari piyasada değeri karşılığında kalmasını da sağlar. İpotekli borç ve irat senedi de bu amaçla düzenlenmiştir.
Taşınmaz rehni kurulabilmesi için alacağın doğmuş olmasına gerek yoktur. İlerde doğabilecek bir alacak için bile kurulabilir. Tabi ki taşınmaz rehni de alacağa bağlı bir haktır. Birden çok taşınmazın üzerinde aynı alacak için rehin kurulması mümkündür.
Anayasa da mülkiyet hakkını sınırlandıran taşınmaz rehninin belirli yahut belirlenebilir olması önemlidir. Yani rehin hakkının ne kadar miktar için kurulduğu belirli olması gerekir. Eğer alacağın miktarının tamamı belirlenemiyorsa üst sınırdan kurulabilir. Bu halde alacağın miktarı belirli ise anapara rehni kurulabilir. Eğer ki alacağın miktarı belirli değilse üst sınır rehni kurulabilir. Üst sınırdan rehin kurulurken; belirlenen alacak kalemleri iyi hesaplanmalıdır. Çünkü üst sınır ipoteği kurulduktan sonra daha sonra borç miktarı; faiz, icra giderleri veya diğer sınırları aşsa dahi talep edilemez.
Taşınmaz Rehni Balıkesir
Taşınmaz rehninin alacaklıya sağladığı güvenceler vardır:
- Ana para,
- Takip giderleri ve gecikme faizi,
- İflâsın açıldığı veya rehnin paraya çevrilmesinin istendiği tarihe kadar muaccel olmuş üç yıllık faiz ile son vadeden başlayarak işleyen faiz.
- Aynı zamanda tarafların daha önce aralarında belirlemiş olduğu faiz oranı sonradan gelen alacaklıların zararına olarak arttırılamaz.
Yani üst sınır ipoteğinde takip giderleri, gecikme faizi gibi sayılan bu güvenceler önceden öngörülerek hesap edilir. Ve paraya çevrilme aşamasında bu sayılan güvencelerin miktarı fazla olsa dahi alacaklı ancak üst limitten tahsilatını yapabilir.
Taşınmaz rehni sadece TL cinsindeki alacaklar için uygulanabilir. Yabancı para üzerinden taşınmaz rehni konulamaz. Ancak Yurt içinde veya dışında faaliyette bulunan kredi kuruluşlarınca yabancı para üzerinden veya yabancı para ölçüsü ile verilen kredileri güvence altına almak için yabancı para üzerinden taşınmaz rehni kurulabilir.
İpotekli borç senedi ve irad senedinin yabancı para ile belirlenmesi mümkündür. Taşınmaz rehninde alacağın vadesinde ödenmemesi halinde rehnedilen malın aynen verileceğine dair bir anlaşma yapılamaz. Aksi geçersizdir. Taşınmaz rehni resmi şekilde yapılmalıdır.
Paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda her paydaş kendi payı üzerinde rehin hakkı tesis edebilir. Bunun tapuya işlenmesi gerekir. Aynı zamanda taşınmazın tamamı üzerinde rehin hakkı kurulamaz.
Elbirliği ile mülkiyet halinde ise tüm maliklerin adına ve taşınmazın bütününe rehin hakkı kurulabilir.
Müşterek rehin halinde rehin alacaklısı tüm taşınmazların satışını talep eder. Ancak hangi taşınmazın öncelikli olarak satılacağına icra müdürü karar verir.
Taşınmaz sahibi tarafından açık olarak boşalan dereceye bir başka alacaklının ilerleme hakkı tanınmadıkça hiçbir ipotek derecesi kendisinden üst sırada olan ve boşalan bir dereceye geçemez. Boşalan dereceye geçiş hakkı rehin kurulurken yahut sonradan tanınabilir. Yazılı ve resmi şekilde yapılması yeterlidir.
Taşınmaz Rehni Balıkesir
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
