Yabancıların Miras Hakkı
Bu konuda uyuşmazlığa hangi ülke hukukunun uygulanacağının doğru belirlenmesi gerekir.
Mirasa uygulanacak hukuk belirlenirken; miras bırakanın milli hukukuna bakılır. Mirasçıların milli hukukunun neresi olduğu önemli değildir.
MÖHUK MADDE 20 –
(1) Miras ölenin millî hukukuna tâbidir. Türkiye’de bulunan taşınmazlar hakkında Türk hukuku uygulanır.
(2) Mirasın açılması sebeplerine, iktisabına ve taksimine ilişkin hükümler terekenin bulunduğu ülke hukukuna tâbidir.
Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere taşınır ve taşınmazlar için farklı olarak belirleme yapılmıştır.
- Miras konusu olan taşınmaz Türkiye’de bulunuyorsa Türk hukuku uygulanır. Bu halde yabancının hangi ülke vatandaşı olduğuna bakılmaz. Mitas kalan taşınmaz Türkiye’de ise Türk hukukuna tabidir. Örneğin, ev, arsa gibi.
- Miras konusu olan taşınır ise ölen kişinin tabi olduğu milli hukuku uygulama alanı bulur. Ölen kişi hangi ülkenin vatandaşı ise o ülkenin mirasa ilişkin hükümlerine göre çözümlenir. Örneğin ziynet eşyası, araba, para gibi.
- Tereke bakımından ise; terekenin bulunduğu ülke hukukunun miras hükümleri uygulanır. Yani Mirasın açılması, kazanılması ve paylaştırılması konusunda tereke nerede bulunuyorsa o ülkenin milli hukukuna tabidir. Mirasçısı olmayan tereke ise Devlete kalacaktır. Devlet yasal ve son mirasçıdır.
Ölüme Bağlı Tasarruflarda Uygulanacak Hukuk
Miras sözleşmesi yahut vasiyetname gibi yollarla miras bırakanın ölümüne bağlı tasarruflarında; MÖHUK md. 20’ye göre, ölüme bağlı tasarrufun 2 şekilde yapılabileceği düzenlenmiştir.
- ölüme bağlı tasarrufun yapıldığı ülke hukukunun kurallarına tabi olabilir.
- ölüme bağlı tasarruf ölenin milli hukukuna uygun şekilde de yapılabilir.
Ölüme bağlı tasarruf yapmak için ehliyet şartı da belirlenmiştir. Ehliyetten kasıt, kimlerin ölüme bağlı tasarruf yapabileceğidir. Kanuna göre, tasarrufta bulunanın, tasarrufun yapıldığı andaki millî hukukuna tâbidir.
Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmesi
Türk vatandaşı olmayan kişilerin Türkiye’de taşınmaz yahut ayni hak elde etmesine getirilmiş bazı sınırlamalar mevcuttur. Dolayısıyla bu malın miras yoluyla kazanılması halinde de aynı sınırlamalara tabidir. Tapu Kanunu madde 35 ‘e göre yabancıların taşınmaz ve ayni hak edinme esasları düzenlenmiştir.
- Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen ülkelerin vatandaşı olan yabancı uyruklu kişiler Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilir.
- Yabancıların edindikleri bu taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam alanı; kanunda belirtilen sınırın altında olması gerekir.
Yabancıların Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinmesinde getirilmiş bu sınırlamalar; miras yoluyla kazanılması halinde de geçerlidir. O halde miras yoluyla kazanılan taşınmaz yahut sınırlı ayni haklar bu şartlara uygun değilse; malvarlık tasfiye edilerek, paraya çevrilir ve yabancıya verilir. Yani yabancının kazanmasına uygun olmayan taşınmazların yabancıya malvarlık olarak kalması mümkün değildir. Ancak tasfiye yoluyla bedeli ödenebilir.
Yabancı Ülkede Alınan Veraset İlamı Türkiye’de Geçerli Midir?
Yabancı bir ülkede alınmış olan kararın Türkiye’de geçerlilik kazanması için “tanıma ve tenfiz” davası açılması gerekmektedir. Bu işlem yapılmadan yurt dışında alınan bir kararla Türkiye’de geçerlilik sağlanamaz.
Mirasçılık belgesi noterden yahut Sulh Hukuk Mahkemesinden alınabilir. Yabancı olan mirasçılarında bu yerlerden birine giderek mirasçılık belgesi alması mümkündür.
Yabancılık Unsuru Taşıyan Miras Davalarında Yetkili Mahkeme
- Ölenin Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, son yerleşim yerinin Türkiye’de olmaması hâlinde terekeye dâhil malların bulunduğu yer mahkemesinde görülür.
Yabancıların Miras Hakkı
Stajyer Av. Merve ÇATAR
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
