Yıkım Kararına Karşı İptal Davası İstanbul
YAPI TATİL TUTANAĞI / Ruhsatsız olarak inşa edilmekte olan yapının veya ruhsatlı olsa dahi ruhsata veya mevzuata aykırı şekilde inşa edilen yapının inşaatında belediye veya valilik tarafından inceleme yapılarak aykırılık tespit edilmişse inşaat durdurulur, mühürlenir, yetkili kişi tarafından yapı tatil tutanağı düzenlenir ve mühürlenen yapıya asılır. Yapı tatil tutanağının mühürlenen yapıya asılması ile inşaatın durdurulmasına ilişkin karar ilgisine bildirilmiş, tebliğ edilmiş kabul edilecektir.
Yapı tatil tutanağı düzenlendikten sonra yapının yıkım süreci nasıl işler?
Yapı tatil tutanağı ile yapı sahibi olan ilgili kişilere bazı hususlar bildirilir. Buna göre,
- Yapının ruhsata aykırılık durumu ve ruhsata uygun hale getirilip getirilemeyeceği belirtilir.
- Yapıda var olan ve yasal olarak kanuna aykırı, eksik hususların neler olduğu bildirilir.
- Yapıda düzeltilmesi gereken eksikliklerin hangi süre içerisinde düzeltilmesi gerektiği bildirilir.
- Yapının düzeltilmesi için yapı sahibine verilen süre kural olarak 1 aydır, ancak bazı hallerde 1 aydan daha az bir süre de verilebilmesiyle birlikte yapının ruhsata veya kanuna uygun hale getirilemeyecek olduğu hallerde süre verilmeden de yıkım kararı alınabilecektir.
İDARE TARAFINDAN ALINAN YIKIM KARARI / İdare tarafından yapı sahibine verilen süre içerisinde yapıda var olan aykırılıkların giderilmemiş olması halinde idare yıkım kararı alabilir ve idarenin yıkım kararı alması bir idari işlemdir.
İdarenin almış olduğu yıkım kararına karşı yapı sahiplerinin başvurabileceği hukuki bir yol bulunur mu?
İdarenin almış olduğu yıkım kararı idari bir işlem olduğundan, yapı sahibi bu karara karşı iptal davası açabilir. Yapı sahibi olan kişi iptal davası açmadan önce yıkım kararını veren idareye başvurarak kararın düzeltilmesini talep edebilir ve idarenin cevabını 60 gün bekledikten sonra iptal davası yoluna başvurabilir veya doğrudan idareyi başvurmadan mahkemelerde iptal davası da açabilir.
Yapı sahipleri hangi hallerde yıkım kararına itiraz ederek iptal davası açabilirler?
- Yapıda ruhsata veya kanuna göre herhangi bir aykırılığın mevcut olmasına rağmen yıkım kararının yapı tatil tutanağı düzenlenmeden alınmış olması halinde dava açılabilir.
- Yapı tatil tutanağını düzenleyen veya yıkım kararını veren idarenin bu hususları düzenlemeye veya karar vermeye yetkisinin olmaması halinde dava açılabilir.
- Yapı sahibine yapı tatil tutanağı ile aykırılıkların düzeltilmesi için süre verilmesi gerekmesine rağmen süre verilmeden yıkım kararı alınmış olması halinde dava açılabilir.
Yapı sahibinin iptal davası açmasına ilişkin süre sınırı bulunur mu?
Yapı sahibi, idarenin almış olduğu yıkım kararının kendisine tebliğ edilmesinden itibaren 60 gün içerisinde İdare Mahkemesinde iptal davası açmalıdır.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/4233
Karar No : 2021/14348
MADDİ OLAY : Davacının maliki olduğu İzmir İli, Çeşme İlçesi, …Mahallesi, …ada, …sayılı parselde yer alan taşınmaz üzerinde, ruhsatsız olarak bodrum, zemin kat ve 1. kat yapıldığı, zemin katta krokideki ebatlarda teras, 1.katta ekteki krokideki ebatlarda balkon yapıldığı, (3,07×7,00) metre konteyner konulduğu, (11,40×7,00) metre ebatlarda tek katlı konut yapıldığı, (25,70×14,25) metre ebatlarında havuz ve havuzun makine dairesi yapıldığı, (25,70×5,70) metre ebatlarında teras (21,80×7,50) metre ebatlarında ve (9,00×7,90) metre ebatlarında teras yapıldığı hususları 31.05.2019 tarihli yapı tatil zaptı ile tespit edilmiştir. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32. maddesi uyarınca anılan ruhsatsız yapıların yıkımına ve aynı Kanunun 42/2. maddesi uyarınca davacıya 254.619,13 TL imar para cezası verilmesine ilişkin …tarihli ve …sayılı Çeşme Belediye Encümeni kararı alınmıştır. Söz konusu işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
Olayda, davacı vekili tarafından; 31.05.2019 tarihli yapı tatil zaptı ile ruhsatsız olarak yapıldığı davalı idare tarafından tespit edilen uyuşmazlık konusu yapılar için, 3194 sayılı İmar Kanununun Geçici 16. maddesi gereğince süresi içinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yapılan başvuru sonucu anılan yapılar için 20/10/2018 ile 23/11/2018 tarihlerinde yapı kayıt belgeleri alınmasına ve bu belgelerin davalı idareye teslim edilmesine rağmen, eksik kalan bahçe düzenlemesi, boya işleri devam eden gayrimenkul için yapı tatil tutanağı düzenlendiğinin ileri sürüldüğü, davalı idare tarafından ise, anılan yapının 31/12/2017 tarihinden sonra yapıldığının idarelerince tespit edildiği bu nedenle, yapı kayıt belgelerinin dikkate alınmadığının savunulduğu, ayrıca, davalı idare tarafından, yapı kayıt belgelerinin iptali için durumun 19/07/2019 tarihli yazı ile İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne bildirildiği, dava tarihinden sonra, anılan idarenin …tarih, …sayılı iptal tutanağı ile söz konusu …ada, …parsel sayılı taşınmazda davacı tarafından yapılan başvurular sonucu düzenlenen üç adet yapı kayıt belgesinin (…tarih, …başvuru, … belge numaralı, …tarih, …başvuru, …belge numaralı ve …tarih, …başvuru, …belge numaralı) Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği’nin 4. maddesinin 1. fıkrasına uygun olmadığı gerekçesiyle aynı Tebliğin 8. maddesinin 2. fıkrasına göre iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; dava konusu işlemin dayanağı 31.05.2019 tarihli yapı tatil zaptının düzenlendiği, yıkım ve para cezasına ilişkin …tarih ve …sayılı Çeşme Belediye Encümeni kararının alındığı tarih itibarıyla hâlihazırda davacı tarafından alınmış yapı kayıt belgeleri mevcut olmasına rağmen, davalı idarece, anılan yapıların 31/12/2017 tarihinden sonra yapıldığının idarelerince tespit edildiğinden bahisle yapı kayıt belgeleri dikkate alınmaksızın dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yıkım ve para cezasına ilişkin dava konusu işlemin yargısal denetimi yapılırken, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde dava konusu işlemden önce alınan yapı kayıt belgelerinin hukuki geçerliliğin araştırılması ve değerlendirilmesi gerekli olduğundan, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince, yapı kayıt belgelerinin hukuka ve maddi/fiili gerçekliğe uygun olarak alınıp alınmadığı hususu açıklığa kavuşturulduktan sonra dava konusu işlem hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Stajyer Derya MERİÇ
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere asalhukukdanismanlik@gmail.com adresine gönderebilirler.
