Tüketici Nedir | Tüketici Hukuku 2023
Tüketici Nedir?
Tüketimde bulunan kimsedir. Yani mal ve hizmet satmaları ve bunları ihtiyaçlarını karşılayacak biçimde kullanarak fayda sağlayan kimsedir. Tüketiciler, mal ve hizmet satın almakla bir yandan üretim kesimlerine talep oluştururken, diğer yandan da emek, sermaye ve doğal faktörlerin sahibi olarak bu sektörlere üretim faktörleri arz eder ve bir gelir sağlarlar. Böylece ekonomide mal, para ve üretim faktörleri üretici kesimlerle, tüketici kesimler arasında sürekli bir dolaşım oluştururlar.
EVRENSEL TÜKETİCİ HAKLARI
-Temel İhtiyaçların Karşılanması Hakkı
-Sağlık ve Güvenlik Hakkı
-Bilgi Edinme Hakkı
-Eğitilme Hakkı
-Zararların Giderilmesi Hakkı
-Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı
-Seçme Hakkı
-Temsil Edilme, Örgütlenme, Sesini Duyurma Hakkı
-Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Hakkı
Tüketici Hukuku Nedir?
Tüketici hukuku, tüketici hakları konusunda düzenlemeler yapan bir hukuk dalıdır. Tüketici hukukunun düzenlemeleri arasında, tüketicinin haklarının ihlal edildiği veya eksik verildiği tüm konular ve bu durumlarda uygulanacak usuller bulunmaktadır.
Tüketici Nedir | Tüketici Hukuku 2023
Tüketici Sözleşmeleri Nelerdir?
Tüketici sözleşmesi alıcı ve satıcı arasında yapılan, mal ve hizmetin satın alındığını belgeleyen yasal kağıtlardır. Tüketici sözleşmeleri olarak;
-Taksitle satış sözleşmeleri
-Tüketici kredisi sözleşmeleri
-Konut finansmanı sözleşmeleri
-İş yeri dışında kurulan sözleşmeler
-Mesafeli sözleşmeler (Özellikle internet ve telefon gibi çeşitli vasıtalar aracılığı ile kurulan sözleşmeler)
-Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeleri
-Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri
-Paket tur sözleşmeleri
-Abonelik sözleşmeleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununda sayılan sözleşmelerin bir kısmıdır.
Bu sözleşmeler hizmet ve ürün alanların satıcıya karşı haklarını korumak içindir. Aldığı hizmet ve ürüne karşı maddi karşılık veren alıcıların mağduriyetini önler.
Tüketici Hakem Heyeti Nedir?
Tüketici Hakem Heyeti, her vatandaşın istifade edebileceği bir oluşum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tüketiciler olarak ihtiyaçlarımızı gidermek için hemen her gün mal ve hizmet piyasalarında yaptığımız alışverişlerimiz kimi zaman bazı problemler yaşatabiliyor.
Yaşanılan bu problemlerin çözüme kavuşması amacıyla da çeşitli girişimlerde bulunabiliyoruz. Tüketici hakları ve şikayet ilişkisi bu aşamada kendini gösteriyor.
Bu çeşitli girişimlerden biri olarak karşılaşılan sorunlarda tekil konumda olan tüketicilerin, işlemin karşı tarafı olan firmaya karşı güçsüz kalmasını önlemek amacıyla 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna dayanılarak hayata geçirilmiş bir mekanizma bulunmaktadır: Tüketici Hakem Heyeti.
Tüketici Hakem Heyetine İtiraz
Tüketici hakem heyeti tarafından verilmiş kararın temyizi 15 gün içerisinde yapılmalıdır. Tüketici hakem heyetine yapılan başvurulardan sonra verilmiş olan kararlar üzerine taraflar, tüketici hakem heyeti kararlarına karşı olarak tebliğ tarihlerinden itibaren 15 gün içerisinde tüketici hakem heyetinin yer aldığı yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir.
Tüketici Hakem Heyeti Kararına İtiraz Davası kapsamında tüketici hakem heyeti kararının icrası durdurulmaz. Fakat bu noktada talep edilmesi koşulu ile tüketici hakem heyeti kararının icraları tedbir aracılığı ile durdurulabilmektedir.
Tüketici Sözleşmesinde Haksız Şart
-Tüketici ile kurulan sözleşmelerde yer alan bir şartın haksız şart olarak kabul edilebilmesi için;
a)Tüketiciyle müzakere edilmeden sözleşmeye dahil edilmesi,
b)Tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde dürüstlük kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olması, unsurlarının bir arada bulunması gerekir.
-Bir sözleşme şartının önceden hazırlanması ve standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketicinin sözleşmenin içeriğine etki edememesi durumunda, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir. Sözleşmeyi düzenleyen, bir standart şartın münferiden müzakere edildiğini iddia ediyorsa bunu ispatla yükümlüdür.
-Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş olması, sözleşmenin kalan kısmına bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasını engellemez.
-Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan listede sayılan şartlar haksız şart olarak kabul edilir. Bu listedeki şartlar sınırlayıcı olmayıp örnek niteliğindedir.
Tüketici Mahkemesi Nedir?
Tüketici hakem heyetleri, her yıl belirlenen bir parasal sınırın altındaki uyuşmazlıkları çözmekle görevlidir. Bu sınırın üstündeki durumlarda ise tüketici mahkemesi devreye girmektedir. Söz konusu uyuşmazlıklardan dolayı açılacak tüketici davaları, tüketicin yerleşim yerindeki tüketici mahkemesine açılabilmektedir. Tüketiciler, bu davaları açmak için harç ödemezler ve davayı kaybetseler dahi vekalet ücreti ile bilirkişi ücretinden muaf tutulurlar.
Tüketici Davaları Nelerdir?
Tüketici mahkemelerinin baktığı tüketici davaları oldukça fazla. Bu davalardan bazıları;
-Ayıplı hizmet ya da ayıplı mal gibi konulardan kaynaklanan davalar
-Abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan davalar
-Paket tur ve tatil sözleşmelerinden kaynaklanan davalar
-Sigorta sözleşmelerinden kaynaklanan davalar
-Kredi ve kredi kartlarından kaynaklanan davalar
-Tapu ile ilgili davalar
-Promosyon başlıklı davalar
Tüketici mahkemeleri bu davalara bakmadan önce, arabuluculuk müessesini zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle hukuki destek almak için yapılan tüketici avukatı İstanbul aramalarında, bu konunun da göz önünde bulundurulması faydalı olacaktır.
